Otomobillerimizde bulunan otomatik start-stop teknolojisi çoğu insanın aklına çeşitli sorular getirmektedir. Çevremizde bu özelliği daha arabaya oturur oturmaz kapatanları da duyuyoruz. Peki bu teknoloji gerçekten gereksiz mi ve arabanın motor ömrünü azaltıyor mu? İşte birazdan bu konunun derinliklerine ineceğiz.

Genellikle trafik lambalarında veya yoğun trafiklerde arabanın otomatik olarak durmasını sağlayan bu sistem yeri geldiği zaman can sıkıcı olabiliyor. Tam kalkmak için hareket edecek iken duran otomobil bazılarını gerçekten rahatsız edebiliyor. İlaveten kalkışlarda gecikme yaşanmasına sebep olan bu sistem motor ömrünü de azaltıyor mu sorusunu akıllara getiriyor.

Start-Stop Sistemi Nedir?

Yakıt tüketimini azaltmak amacıyla tüm modern otomobillerde bulunmaktadır. Manuel viteste debriyaja bastığınız anda duran otomobil anında çalışmaktadır. Otomatik vites arabalarda ise frenden ayağınızı çektiğiniz an motor çalışmaktadır. Start-Stop sistemi tek bir düğme ile arabaya her oturduğunuzda manuel olarak kapatılabilmektedir. Hibrit otomobillerde de start-stop sistemi kullanılmaktadır.

Start-Stop teknolojisi son model araçlarda artık daha da geliştirilmiştir ve sürücünün karar vermeyi değiştirdiği anda hızlı bir tepki verebilecek kadar etkili olmuştur. Örneğin; yoğun bir trafikte durmak üzereyken birden yolun açılması gibi.

Start-Stop Motorumu Yıpratır Mı?

Çoğu kişinin bu sistemi kapatmasına neden olan başlıca sebebi motorun ömrünün daha çabuk biteceği şeklindedir. Biliyoruz ki, bu teknoloji motor yeterli sıcaklığa eriştiği zaman aktif olmaktadır. Çok sıcak havalarda start stop sisteminin devreye girmediğini fark etmişsinizdir. Motor ve yağ sıcaklığı önemli ölçüde düşerse sistem tekrar kendini kapatacaktır. Bunlar araç tarafından alınan önlem olarak değerlendirilebilir. Motor ayrıca yağın karter’e geri dönmesini de önleyecektir. Böylece yeniden başlatma sırasında hareketli parçaların bol miktarda yağla kaplanacağı anlamına gelir.

Bir rulman üreticisinin söylediğine göre ortalama bir araba 50.000 kere kontak açma kapama işlemi yapıyor. Fakat start-stop teknolojisi ile birlikte bu rakam 500.000’i bulabiliyor. 10 katı bulan bu fark tabii ki de motorda bazı parçaların ömrünün azalmasına neden olabilecek kadar büyük bir fark olarak değerlendirilebilir.

Motorun temel bileşenlerinden biri ve aynı zamanda en ağırlarından biri de krank milidir. Motor çalışırken, krank mili ve ana yatak yüzeyleri aslında birbirine değmez, ancak çok ince bir yağ tabakasıyla ayrılır, basınç altında beslenir ve dönen krank milinin hareketi ile yatak yüzeyleri etrafına pompalanır. Bu işleme “hidrodinamik yağlama” adı verilir, ancak motor durduğunda krank yatağın üzerine yerleşir ve iki metal yüzey temas eder.

Fakat günümüz teknolojilerinde öyle bir malzemeden üretilmektedirler ki aşınmaya karşı daha fazla direnç gösterebilmektedirler. Sıradan bir alüminyum rulmana göre aşınma oranı %50 daha düşüktür ve start stop sistemi ile donatılmış bir motorun ömrü boyunca rahatlıkla dayanabilir.

Düşük sürtünmeli yağlar motor ömrünü uzatmaya yardımcı olur. İkincisi ise yağlardaki gelişmeler oldukça fazladır. Modern bir motor yağı, karmaşık bir kimyasal karışımdan oluşmaktadır. Yine bu yağ teknolojisi de sürtünme oranının sıradan yağlara göre %50 sürtünme farkı yarattığı bilinmektedir. Tabii ki her otomobil markası bu dediğimiz yağları ve krank milindeki teknolojiyi kullanıyor mu bilemeyiz. Fakat mantık yürütmek gerekirse bu sistem bir arabada mevcutsa mutlaka düşünülerek yapılmıştır.

Start-Stop Yakıt Tasarrufu Sağlıyor Mu?

Tartışılan bir diğer konuda start-stop teknolojisinin yakıt tasarrufuna etkisi olup olmayacağıdır. Uzun süre hareketsiz durulduğu zaman araç yakıt harcamaz. Açıkçası, daha fazla hareketsiz kalma süresi daha fazla yakıt tasarrufu anlamına gelir. Ayrıca akü belirli bir seviyenin altındayken bu sistem devreye girmez.

Start-Stop Sisteminin Dezavantajları Nelerdir?

Bu teknolojinin en büyük avantajı araç akünüz için daha fazla harcama yapabileceğinizdir. Normal bir otomobile göre daha sık değiştirmeniz gerekmese de, aynı marka bir akü ile değiştirdiğinizden emin olmanız gerekmektedir. Sıradan bir akü ile değiştirilmesi durumunda bu teknoloji devreye giremeyebileceği gibi arıza lambasının yanmasına da neden olabilir.

Kısaca, bu teknolojiyi kullanmanızda bizce olumsuz bir taraf bulunmamaktadır. Modern sistemler ve güncel araçlar bu teknolojiye uygun bir şekilde tasarlanmaktadır. Otomatik durdurma/çalıştırma özelliğine sahip çoğu otomobildeki marş motoru, alternatör ve akü, bu özelliğin bulunmadığı benzer otomobillere göre daha güçlü sistemler olacaktır.

“Motoru yeniden çalıştırmak, rölantide bırakmaktan daha fazla yakıt gerektirir” sözü, karbüratör günlerinden kalma bir efsanedir. Evet, motoru yeniden çalıştırmak yakıt gerektirir ancak tüketime çok fazla bir etkisi olmayacaktır.